Arrantzan, historian zehar, euskaldunak kostaldetik hurbil aritzen ziren. Eta XII. mendetik aurrera nahiko arrunta zen balearen arrantza Bizkaiko golkoan. Harrapaketa horien ondorioz, baleak desagertuz edo urrunduz joan ziren heinean, arrantzaleak urrundu egin behar izan zuten. Arrantza hura iparraldeko itsasoetara zuzentzen zen; Islandia, Groenlandia eta Ternua aldera bideratu behar izan zen. Arrantza-arloan, itsas zabaleko arrantza asko garatu zen XVI. mendean (adibidez arrainak kontserbatzeko sistemak). Bi ziren jarduera nagusiak: balearen arrantza eta bakailaoaren arrantza.
Itsasoko ustiapenean bakailaoa eta balea etekin handiena eskaintzen zuten jarduerak ziren, baina ez bakarrak. Gipuzkoan, Bizkaian eta Lapurdin beste arrain batzuk ere harrapatzen jarraitzen zuten, besteak beste, legatza, itsas aingira eta bisigua.