Enpresak kokatzeko faktoreak: kapitala

Kapitala (dirua, eraikinak, makineria … beharrezkoa da enpresa bat sortzeko.

Kapitala, banako pribatuek jar dezakete (enpresa pribatuak sortuz) edo Estatuak (Estatuaren edo erakunde publikoen enpresak).

Enpresa pribatuak banakakoak izan daitezke (pertsona bakar batek jartzen du kapitala) edo kolektiboak (pertsona askok jartzen dute kapitala). Bigarren kasuan, kooperatiba (sozietate kooperatiboa) edo sozietate anonimoa izango da.

Publikoa

Gobernua (edo beste erakunde publiko bat) da enpresaren jabea. Gehienetan langileak funtzionarioak izaten dira. Ospitale eta eskola publikoetan edo administrazioko beste alorretan lan egin dezakete.

Pribatua

  • Jabe bakarra. Pertsona bakarrarena da enpresa. Jabe horrek hartzen ditu enpresari dagozkion erabaki guztiak, eta irabaziak eta galerak ere bere gain hartzen ditu.
  • Kooperatiba. Helburu bera duen talde batek osatzen du. Helburu hori ekonomikoa, kulturala edo soziala izan daiteke. Bazkidetza boluntarioa da eta edonor egin daiteke bazkide. Taldean edo kooperatiban sartzerakoan, bazkide bakoitzak kopuru berbera ordaintzen du. Erabakiak hartzerakoan, berriz, “langile bat, boto bat” printzipioari jarraitzen zaio.
  • Sozietate anonimoa. Enpresa honetako hasierako kapitala akzioetan banatuta dago. Erabaki nagusiak akziodunen batzarretan hartzen dira, eta, kideek, zenbat akzio, hainbeste boto izango dituzte. Irabaziak ere modu berean banatzen dira, hau da, akzio kopuruaren arabera. Galerak baleude, akziodunek akzioak erosterakoan jarritako dirua baino ez lukete galduko.

Utzi erantzuna