Ezinezkoa zaigu herritar guztiek erabaki guztietan zuzenean parte hartzea. Horregatik, sistema demokratiko gehienek ordezkaritzaren bidez funtzionatzen dute: herritarren hauteskundeetan ordezkari batzuk aukeratzen dituzte. Ordezkari horiek dute erabakitze-ahalmena denbora-tarte jakin baterako.
Hautaketa honela egiten da : Adin nagusiko herritarrek hainbat ordezkari-gaien artean bere ustez boterean egoteko egokienak diren ordezkariak hautatzen dituzte isilpeko botoa emanez. Honela izendatzen dira udaletarako, autonomia-erkidegorako, estaturako edo Europako Parlamenturako ordezkariak. Gero, hauteskunde horien ondoren, gehiengoa dutenek gobernua antolatuko dute.
ipatzen ari garenez, sufragioa, botoa emateko eskubidea, unibertsala, librea eta isilekoa da. Adin nagusiko herritar guztiek askatasunez bozkatzeko eskubidea dute.
Une honetan, herrialde gehienetan 18 urte dituzten herritarrak soilik dira adin nagusikoak, baina badira adin nagusia 16 urtetan ezarria duten herriak ere, adibidez Austria, Kuba eta Argentina.
Gogoan izatekoa da, baita ere, emakumeei ez zitzaiela botoa emateko eskubidea aitortu XX. mendera arte. Aurretik debekatuta zeukaten ordezkariak hautatzea eta hautagai izatea.Hainbat herrialdetan, herritarren arazo nagusiak herritar guztien artean erabakitzen dira. Horrelakoetan, gai bati buruz iritzia ematea eskatzen zaie biztanle guztiei: konstituzioa onartu ala ez, Europar Batasunean sartu ala ez… Kontsulta zuzen eta orokor mota honi erreferendum deitzen zaio.