Eguzki-sistemako hirugarren planeta da Lurra. Bere ezaugarriak direla-eta, bizitza garatzeko baldintza guztiak betetzen ditu: batetik, Eguzkiarekiko distantzia egokia du, lurrazaleko tenperaturak beroegiak edo hotzegiak izan ez daitezen; bestetik, atmosferako ozono-geruzari esker, izpi ultramoreak ez dira lurrazalera iristen; eta, azkenik, berotegi-efektuari esker, tenperaturak goxo mantentzen dira, aldaketa handiegirik gabe. Era laburrean esateko, Lurra da eguzki-sisteman ura likido-egoeran duen planeta bakarra; eta guk ezagutzen dugun erako bizitza uretan sortu zen.
Lurrean lau geruza edo esfera bereizten dira; hiru egoera fisikoekin lotzen dira eta laugarrena, bizidunok osatzen dugu. Hona, jarraian, horietako bakoitzari ematen zaion deitura: gasa (atmosfera); likidoa, ura (hidrosfera); solidoa, lurra (litosfera, geosfera) eta bizidunak (biosfera).
Atmosfera planeta inguratzen duen aire-geruza da.
Betetzen dituen egitekoei esker, atmosferak bizitza ahalbidetzen du Lurrean. Izan ere, bizidun askok, geu barne, atmosfera behar du bizitzeko: arnasten dugun oxigenoaren gordailua da, Eguzkitik datozen izpi kaltegarrietatik babesten gaitu eta Lurreko tenperaturaren batez bestekoa 15 ºC inguruan mantentzen du.
Atmosferaren osaketa eta tenperatura aldatu egiten dira altueraren arabera. Atmosfera bera, bestalde, bost geruzatan banatu ohi da.
Hidrosfera Lurreko urek osatzen duten geruza da. Geruza horrek lurrazalaren hiru laurdenak estaltzen ditu. Berau da, hain zuzen, Lurra gainerako planetetatik bereizten duena. Hidrosferari esker, gainera, Lur planeta urdin-urdina ikusten da espaziotik.
Hidrosferako ura hiru agregazio-egoeratan aurki daiteke: solidoan, likidoan edo lurrunduan. Agregazio-egoera batetik bestera igaroz, uraren zikloa osatzen da.
Hidrosferaren % 94 ur gazia da eta gainerako % 6 ur geza.
Geosfera planetaren zoru solidoa da: arrokek eta zoruetako lurrek osatzen dute. Geosfera da beste geruza guztien (hidrosfera, atmosfera eta biosfera) euskarri fisikoa.
Geosfera lurrazaletik Lurraren nukleoraino hedatzen da eta 6.370 km-ko lodiera du. Osagaien konposizio kimikoaren arabera, hurrengo hiru geruza hauetan banatzen da: lurrazala, mantua eta nukleoa.
Biosfera da planetako bizidunen multzoak osatzen duen geruza.
Lurzorua da aurreko lau geruzen arteko elkarreragina ematen den lekua. Lurzorua oso lodiera txikiko geruza ez-jarraitua da (azaleratutako lurretan soilik dago agerian) eta solidoz, likidoz, gasez eta bizidunez osatzen da. Lurzoruaren oreka nahiko hauskorra da.
Lur planetak bi mugimendu egiten ditu: bata Eguzkiaren inguruan (translazioa deritzo); eta bestea, bere ardatzaren inguruan (errotazioa). Mugimendu horiek dira Lurrean gertatzen diren aldaketa askoren eragileak: gauaren eta egunaren arteko txandaketarena, esate baterako, edo urtaroena. Horrez gain, Lurraren kokaguneak baldintza oso zehatz batzuk betetzen dituenean, eklipseak sortzen dira.
Lurrazalak hartzen duen formari erliebea deritzo. Erliebea ez da gauza finkoa: eragile geologikoen eraginez, aldatuz doa, denbora joan ahala. Eragile geologikoak bi multzotan banatzen dira: kanpo-eragileak eta barne-eragileak. Kanpo-eragileek (ura, haizea…) erliebea eraldatzen dute lurrazalaren kanpoaldetik. Barne-eragileek, aldiz, Lurraren barneko energia baliatuz, erliebeko elementuak sortzen dituzte.
Kanpo-eragileen dinamikak aspaldidanik ezagutzen dira. Barne-eragileei dagokienez, berriz, ondorioak aspaldidanik ezagutzen badira ere, zaila izan da gertaera horiek zerk edo nola sortu diren azaltzea, harik eta XX. mendearen hasieran plaken tektonikaren teoria plazaratu zen arte. Teoria horri esker, hain zuzen, azalpen egokiak eman ahal izan dira barne-eragileek sortzen dituzten dinamikei buruz.
Lurrak historia luzea du. Gogoratu Lurraren sorrera, jakintsuek kalkulatzen dutenez, orain dela 4.500 milioi urte inguru gertatu zela. Denbora-tarte horretan guztian Lurrean izan diren aldaketek hainbat arrasto utzi dituzte. Geologiak arrasto horiek aztertzen ditu eta, lortutako informazioan oinarrituz, Lurraren historia idazten saiatzen da.
