Espezie-arteko interakzioak

Mutualismoa

Espezie desberdinetako bi organismok abantaila lortzen dutenean interakziotik. Bi organismoak estu-estu lotuta badaude, sinbiosi izena hartzen du; adibidez, likena, onddo baten eta alga baten elkarte sinbiotikoaren ondorioz sortutako organismo konposatua da.

Argazkian, polinizazio prozesuan parte hartzen duten bi organismo mutualista ikus daitezke. Makaon tximeletak landaretik nektarra lortuko du eta landarearen polena sakabanatuko du aldi berean.

Komentsalismoa

Espezieetako batek onuraren bat lortuko du interakziotik (elikagaiak, bizitokia…) besteei onurarik edo kalterik eragin gabe.

Erromeroa marrazoak uzten dituen janari-hondakinetatik elikatzen da; marrazoari interakzio honek ez dio beste inolako abantailarik ematen. Edota hienek, sarraskijaleak izanik, animalia ehiztariekin sortzen dituzte halako harremanak, ehiztariek animaliak hil eta jan ondoren, hienek hondarrak aprobetxatuko dituzte. Gizakion zein hainbat animaliaren hesteetan daude bakterio saprofitoak ere digeritu gabeko janariz elikatzen dira, ostalariari kalterik eragin gabe.

Harraparitza

Elkarreragin edo interakzio honetan, organismo batek, harrapariak, harrapatu eta hil egiten du beste bat, harrapakina, osorik edo haren zatiren bat janez elikatzeko. Kontzeptu erlatiboak dira. ordea, organismo bat harraparia izan daiteke, baina beste baten harrapakina. Harrapariek harrapakin ahulenak errazago hiltzen dituztenez, harrapakinen hautespen naturala egingo du. Horregatik, esan liteke lehiarekin batera hautespen naturalaren eragile garrantzitsua dela harraparitza.

Parasitismoa

Elkarreragin horretan, espezie bat, parasitoa, ostalari izeneko beste baten kontura bizi da; azken horretaz elikatzen, ugaltzen… delarik. Batzuetan ostalariak bizirik jarraitzen du nahiz eta kalteak jasan, baina beste batzuetan, hil egin daiteke haren eraginez.

Argazkian, liztor baten larbak bizirik dagoen intsektu baten larba jaten ikus daitezke. Parasitismo mota hau izurrite biologikoak kontrolatzeko erabil daiteke.

Lehia

Espezie baten egokitzapenek onak, beste bati bere presentzia murriztea eragitean dionean, bi organismoek darabilten errekurtso bat urria denean. Janaria, lurraldea, ura… mugatua den edozein errekurtsogatik eman daiteke. Oro har, espezie-arteko lehia arinagoa izaten da espezi-barnekoa baino.

Utzi erantzuna